De Nieuwe Toneelbibliotheek (DNTB)
is een groeiende bibliotheek met (Nederlands/Vlaams) toneelrepertoire van nieuwe en vertaalde toneelteksten. Met daarnaast secundaire uitgaves zoals Gesprekken met Makers en verzamelde essays en kritieken. De Nieuwe Toneelbibliotheek vindt het belangrijk om dit repertoire blijvend zichtbaar en toegankelijk te maken, zodat het literaire toneellandschap zich verder kan ontwikkelen. Op deze manier brengt DNTB de schrijver en haar/zijn oeuvre in beeld en draagt bij aan het geheugen van het theater. De reeks fungeert als een familie, de teksten prijzen zo ook elkaar aan. Sinds kort is er ook de zusterorganisatie: De Nieuwe Dansbibliotheek.

Waarom DNTB doet wat ze doet
Het doel van De Nieuwe Toneelbibliotheek (Amsterdam, 2009) is om toneelrepertoire beter beschikbaar te maken en houden voor Nederland en Vlaanderen. DNTB doet dit door het via print on demand uitgeven van toneelteksten in kleine boekjes èn het aanbieden van een digitale bibliotheek. Hiermee wordt de Nederlandstalige toneelschrijfkunst -de schrijver, zijn oevre en het discours – onder de aandacht gebracht van het juiste publiek: schrijvers, studenten, makers, lezers en toeschouwers. 


DNTB is geen uitgeverij in de traditionele zin van het woord: het is een toneeluitgeverij, ter stimulering en archivering van nieuw en oud Nederlands toneel, nieuwe en bestaande vertalingen van buitenlands toneel en het hedendaagse discours rond het toneel in Nederland en België in het professionele circuit. Dit betekent dat DNTB ook niet functioneert als een traditionele uitgeverij. DNTB houdt de kosten aan beide zijden – zowel qua productie als verkoop – laag om verspreiding zo breed mogelijk te maken. DNTB kan daarom niet bestaan van de winst uit verkoop. DNTB is niet gesubsidieerd. De organisatie is klein en richt zich op het belang van het theaterveld. Mede met de financiële steun van de schrijvers en/of gezelschappen wordt er –met gemiddeld vier nieuwe boekjes per maand– gebouwd aan een brede collectie voor de toneelbibliotheek. Deze steun gebruikt DNTB voor de redactie, opmaak en verkoop van de toneelteksten. 
De schrijver krijgt daarvoor een platform terug en de mogelijkheid om (voor altijd) eigen verkoop uit te voeren. Door de productie print on demand te maken zijn de boekjes nooit uitverkocht en blijft de collectie tot in lengte van dagen beschikbaar via de webshop. 

Hoewel de uitgeverij is gevestigd in Amsterdam, positioneert DNTB zich nadrukkelijk in Nederland èn Vlaanderen. Makers en publiek zijn in beide landen nog te weinig op de hoogte van elkaars werk. Zowel in aanbod, verkoop en samenwerkingen probeert DNTB een stap te maken in de vermenging van de praktijken uit dit zelfde taalgebied. Door het samenbrengen van teksten in de gemengde collectie van de bibliotheek hoopt DNTB mee te werken aan een veelzijdig toneelrepetoire.



Ontwikkeling van het Nederlands repertoire en het ontstaan van DNTB
Nederland en Vlaanderen hebben een jonge geschiedenis binnen het schrijven voor toneel; pas sinds 50 jaar wordt er aan een eigen manier van vertellen op het podium gewerkt. Daarnaast werden er in het begin van deze nieuwe eeuw bijna geen toneelteksten meer uitgegeven in Nederland en Vlaanderen. Voor nieuw repertoire betekende dit dat het/zij na de oorspronkelijke uitvoering niet meer terug te vinden was, waardoor de teksten niet meer gelezen of opnieuw geënsceneerd konden worden. Voor vertalingen betekende dit dat klassiek repertoire niet meer verkrijgbaar was waardoor onzichtbaar werd wat het fundament van het nieuwe schrijven [de bronnen en/of wortels] was of zou kunnen zijn. Bovendien vond door dit alles weinig uitwisseling en reflectie op het genre plaats waardoor het toneelschrijven hier uiteindelijk het gevaar liep zich niet verder te kunnen ontwikkelen. Dáárom stelde De Nieuwe Toneel Bibliotheek (DNTB) zich bij de oprichting in 2009 ten doel om meer toneelrepertoire beschikbaar te maken: digitaal èn in boekvorm.
DNTB is ontstaan uit een initiatief van de schrijversorganisaties Hotel Dramatik/NL en Platform Theaterauteurs (PTa). 
Oprichters waren: Alexandra Koch, Connie Nijman, Ditte Pelgrom en Sandra Tromp Meesters. Aanstichter was: Marian Boyer.



Selectie
Nieuwe Toneelbibliotheek bepaalt of een tekst of schrijver geschikt is om in de reeks opgenomen te worden. Het aannamebeleid van De Nieuwe Toneelbibliotheek is breed maar (zoals altijd) subjectief, met name bij beginnende schrijvers is de beoordeling streng en ogenschijnlijk onrechtvaardig met als doel te vroege publicatie te voorkomen. 
Benaderen van nieuwe jonge schrijvers gaat uit van DNTB zelf of op voordracht.
DNTB werkt binnen het professionele theatercircuit.



Organisatie
DNTB is in 2009 opgericht uit een initiatief van de schrijversorganisaties Hotel Dramatik (Alexandra Koch) en Platform Theaterauteurs (PTa), door Alexandra Koch, Connie Nijman (vormgever), Ditte Pelgrom en Sandra Tromp Meesters. Aanstichter was: Marian Boyer.



DNTB bestaat nu uit Mara Aronson, Connie Nijman en Ditte Pelgrom.

Ricky Schouten, Vera Hoogstad, Joanne Mensert, Sonja Pauw, Joris van der Meer, Jona Hoek, Dionne Hendriks, Aletta Becker en Franka Bauwens staan ons regelmatig bij met redactie- en ander noodzakelijk werk.


Werkbestuur Sanneke van Hassel
, Anne Baltus, Sylvia Alting van Geusau en Paulien Geerlings
Vormgeving Connie Nijman

Webbouw Rutger Kroon

Samenwerkingen 
de toneelschrijfkunst een sterke positie te geven in het algehele theaterveld werkt DNTB graag samen met andere spelers. Partnerschap neemt DNTB serieus en het spreken, werken en realiseren met anderen is een belangrijk onderdeel van de organisatie.

DNTB is lid en initiator van Werkgroep NIT, om te denken over documentatie, geheugen en discours in de podiumkunsten. 

DNTB initieert in samenwerking met De Theaterkrant en Theater Bellevue een opstart voor het schrijven van kritieken van toneelteksten: de Claus, voor theatertekstkritieken.
DNTB is betrokken bij de oprichting van het Toneelschrijfhuis dat ruimte wil bieden aan toneelschrijvers om met elkaar werk te bespreken en ontwikkelen.
Voor de reeks Gesprekken met Makers is er een samenwerking met DAS Research van de Academie voor Theater en Dans. 

Met de Vlaamse uitgeverij Bebuquin wordt er gezocht naar concrete samenwerkingen zoals in de reeksen Gesprekken met Makers en Sleutelteksten. 

Daarnaast ondersteunt DNTB de Verse Tekst-rondes van Platform Theaterauteurs, waarbij (nog) onopgevoerd werk onder de aandacht wordt gebracht.
Ook werkt DNTB samen met verschillende vertalers om bestaande vertalingen opnieuw uit te geven om de bibliotheek meer bodem en context te geven. 



De Nieuwe Dansbibliotheek
DNTB is begonnen met het oprichten van De Nieuwe Dansbibliotheek. Fransien van der Putt zal hiervoor hoofdredacteur worden. Binnen dezelfde format wordt een nieuwe reeks opgebouwd ter ondersteuning van de Nederlandse dans. De eerste drie boekjes zijn al te bestellen!

Nieuws
DNTB is zeer verheugd met de toekenning van De Proscenium-achter-de-schermen-prijs 2023, voor de persoon/instantie/groep die een wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan regie, decor, kostumering, dramaturgie, muzikale ondersteuning (et cetera) van een toneelproductie of een wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan de ontwikkeling van de podiumkunsten in het algemeen! Lees meer op de website van het Nederlands Theaterfestival

Prijs van de Kritiek 2016
DNTB ontving de Prijs van de Kritiek 2016. De verzamelde Nederlandse theatercritici verlenen het initiatief deze eer voor 'het stimuleren en ontsluiten van de Nederlandstalige toneelschrijfkunst'. De KNT heeft grote waardering voor het feit dat De Nieuwe Toneelbibliotheek sinds 2009 bijna 350 kleine, aantrekkelijke boekjes uitgegeven heeft met toneelteksten. Hiermee bliezen ze het bijna uitgestorven tekstboekje nieuw leven in.’ Ook roemt de KNT de betekenis van De Nieuwe Toneelbibliotheek voor ‘het ontsluiten van toneelliteratuur’. De huidige organisatie maakt niet alleen papieren uitgaven, maar onderhoudt ook een uitgebreide website met downloadbare teksten en achtergrondinformatie over auteurs. Zo is de Nieuwe Toneelbibliotheek volgens de theatercritici ‘niet alleen een belangwekkende steunpilaar voor de toneelliteratuur in Nederland en Vlaanderen maar zeker ook een onmisbare pijler voor het theatergeheugen’.